Hergebruik van data
De missie van DANS is het hergebruik van data te stimuleren. Op deze webpagina vind je alle relevante informatie over het hergebruik van data en hoe je data in onze Data Stations kan vinden, opslaan en gebruiken.
Data vinden
Het vinden van datasets die precies geschikt zijn voor jouw specifieke doeleinden kan een uitdaging zijn. Je moet weten waar je naar op zoek bent en welke data er allemaal voor jou beschikbaar is. Het hoofdstuk over het vinden van data in de CESSDA Data Management Expert Guide (in het Engels) is weliswaar ontwikkeld voor het sociaalwetenschappelijke domein, maar geeft veel tips voor het vinden van en zoeken naar geschikte datasets die voor alle onderzoekers relevant zijn.
Om data te vinden in een van onze DANS Data Stations, kun je gebruik maken van verschillende zoekmogelijkheden:
- Er is een algemene zoekomgeving waarin je de datasets van het Data Station kan doorzoeken. Je kan met zoektermen zoeken in zowel de metadata als de data zelf (als de data open zijn voor onbeperkt hergebruik, zie onder).
- De uitgebreide zoekomgeving biedt de mogelijkheid om op termen te zoeken in specifieke velden van de metadata
- Er zijn verschillende facetten aanwezig in de Data Stations waarmee je de zoekresultaten kan inperken. Zo kun je bijvoorbeeld zoeken naar data die zijn gedeponeerd in een bepaalde periode of door een bepaalde instelling, maar je kan je zoekopdracht ook richten op een specifiek wetenschappelijk gebied. Onze Data Stations hebben ook een facet voor onze collecties: dit zijn groepen van datasets die bij elkaar horen, bijvoorbeeld als onderdeel van een en hetzelfde erfgoedproject.
Voor veel bestandstypen hebben onze Data Stations een preview-functionaliteit waarmee je de bestanden direct kan bekijken: zo kun je in het Data Station tekstdocumenten lezen, tabulaire data bestuderen, en video/audio bestanden afspelen.
Toegang tot data
Als je een dataset hebt gevonden in een van onze Data Stations die relevant is voor jouw onderzoeksvraag, dan kun je makkelijk zien hoe de toegang tot de dataset voor jou is geregeld.
De bestanden in een dataset vallen onder een van de volgende twee toegangscategorieën: Open Access (open toegang) of Restricted Access (beperkte toegang).
- Open Access: de bestanden zijn direct toegankelijk en vereisen geen inlog of verzoek om toegang.
- Restricted Access: De bestanden met ‘Beperkte toegang’ kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën:
-
- Bestanden die een ‘Access Request’ (toegangsverzoek) toestaan: De bestanden zijn toegankelijk na a) inloggen en indienen van een ‘Access Request’ en b) nadat het ‘Access Request’ is goedgekeurd door de deposant van de dataset.
- Bestanden die geen ‘Access Request’ toestaan: Deze bestanden zijn nooit toegankelijk.
Wees je ervan bewust dat de deposant de toegangsaanvragen moet verwerken en dat dit niet door DANS zelf wordt gedaan. Het kan zijn dat het verwerken van de toegangsaanvraag tijd nodig heeft. Het is goed om hier rekening mee te houden in je planning als je gebruik wilt maken van bestaande datasets die beschikbaar zijn onder ‘Restricted Access’.
Voordat je kunt inloggen en datasets kan aanvragen, moet je een account aanmaken op het Data Station.
Een dataset gebruiken
De voorwaarden voor het gebruik van een dataset zijn afhankelijk van de keuze van de deposant:
- Open Access: gebruik is onderworpen aan de Open Access-licentie vermeld op het tabblad ‘Terms’. Er zijn verschillende licenties mogelijk, bijvoorbeeld de licenties van Creative Commons. Lees hier meer over de licenties die DANS aanbiedt.
- Voor datasets met Restricted Access wordt meestal de DANS-licentie gebruikt.
Een dataset citeren
We vragen je om datasets die je downloadt en gebruikt, te citeren conform de Joint Declaration of Data Citation Principles. Om het citeren van een dataset makkelijker te maken, raden we aan om de citatie uit het citatieblok bovenaan de datasetpagina te kopiëren en te plakken. Het is ook mogelijk om de citatie direct te downloaden in Endnote, RIS of BibText formaat.
Deze bronvermelding bestaat uit:
- De naam of namen en/of organisatie van degene(n) die de dataset hebben geproduceerd;
- Het jaar waarin de dataset is gepubliceerd;
- De titel van de dataset;
- De persistent identifier (DOI) van de dataset als volledige URL;
- De naam van de repository waarin de dataset is opgeslagen: het DANS Data Station;
- Indien van toepassing, het versienummer van de dataset.
Voorbeeld:
P.K. Doorn; L.S. Bommeljé; J.A.C. Vroom; H. van Wijngaarden; Y.B. Bommeljé, 1990, “The Aetolian Studies Project”, https://doi.org/10.17026/dans-xxu-6utq, DANS Data Station Archaeology, V2
Onjuistheden in een dataset?
Kom je onjuistheden tegen in een dataset? Laat het ons weten, dan geeft DANS dit door aan de deposant van de dataset. Vergeet niet de persistent identifier van de dataset in kwestie te vermelden.
Vragen?
Bij vragen kun je altijd contact met ons opnemen.
© DANS. R.1.4 Versie 1.2, 27 september 2023