NWO en ZonMw zetten zich al lange tijd in voor de transitie naar Open Science. Sinds de introductie van het Open Science beleid bij NWO en ZonMw in 2009 is een enorme vooruitgang geboekt. Zij blijven streven naar honderd procent Open Acces voor publicaties en voor onderzoeksdata zover dat mogelijk is. DANS onderstreept dit streven natuurlijk van harte.
De belangrijkste conclusies uit de Open Access Monitor van CWTS zijn:
- Van de in 2020 gefinancierde publicaties voortkomend uit NWO-financiering is 85 procent Open Acces beschikbaar: hetzij via de platforms van de uitgever (gouden route) of via een repository (de groene route). Voor ZonMw is dat 83 procent. Dat is een groei van respectievelijk 17 procent en 23 procent ten opzichte van de vorige monitor in 2018.
- Het aandeel publicaties in volledig gouden tijdschriften evenals het aantal publicaties in hybride tijdschriften neemt toe. Dit laatste als gevolg van de succesvolle Open Acces-overeenkomsten van de VSNU met grote uitgevers.
- Er zijn geen grote verschillen tussen de Open Acces-scores van universiteiten. Binnen vakgebieden zijn wel verschillen in de gekozen routes. Onderzoekers in de exacte- en natuurwetenschappen kiezen vaker voor de groene route. In de biomedische wetenschappen is het publiceren in full gold Open Acces meer gemeengoed.
Henk Wals, directeur DANS, over het rapport: “Open access levert aanzienlijk meer impact op dan het traditionele uitgeefmodel, dus NWO doet het goed. Uit NARCIS blijkt overigens dat we in Nederland over alle publicaties gerekend nog iets lager zaten in 2020, zo’n 70%. Dus om de doelstelling van het Ministerie van OCW te halen om in 2024 100% van de Nederlandse onderzoekspublicaties open access te publiceren, zullen we nog wel flink aan de bak moeten. En helaas zijn we wat open data betreft nog lang niet zover, dus zal Nederland ook op dat gebied de komende jaren alle registers moeten opentrekken om een sprong te maken. Er is nog veel te doen om Open Science te realiseren.”
cOAlitie S
Open Science is de beweging die staat voor een meer open en participatieve onderzoekspraktijk waarbij publicaties, data, software en andere vormen van wetenschappelijke informatie in een zo vroeg mogelijk stadium gedeeld worden en voor hergebruik beschikbaar gesteld worden. Open Science leidt tot meer impact, zowel op wetenschap als op maatschappij. NWO en ZonMw vinden dat publiek gefinancierd onderzoek open beschikbaar moet zijn en dragen daarom actief bij aan de transitie naar Open Science. In dat kader sloten zij zich in 2019 ook aan bij cOAlitie S, een samenwerkingsverband van internationale onderzoeksfinanciers die als doel hebben de transitie naar 100% Open Acces publiceren te versnellen. Het op Plan S gebaseerde Open Acces-beleid van NWO en ZonMw is ingevoerd met ingang van 1 januari 2021.
Meer informatie
Lees het volledige bericht en het rapport op de website van NWO.
