Het colloquium “Data-Driven Musicology: Exploring Digital Resources Using Computational Tools and Methods” bracht op 23 januari muziekwetenschappers van verschillende Nederlandse instituten bijeen. De drie genodigde sprekers vertelden over hun onderzoek en over data en digitale methodes in de muziekwetenschap. De middag werd geopend door de gastspreekster, de Engelse musicologe Anna Kent-Muller (University of Southampton), die vertelde hoe het werken met grote datasets (big data) muziekwetenschap kan veranderen.
Anders dan in andere disciplines, zoals bijvoorbeeld biologie, is het binnen musicologie nog weinig gebruikelijk om big data in onderzoek te gebruiken. Kent-Muller pleitte dat daar verandering in zou kunnen worden gebracht door meer (interdisciplinair) samen te werken en door nieuwe analysetools te ontwikkelen. Peter van Kranenburg (Meertens Instituut) stelde computationele methodes voor die hij toepast in onderzoek over de verhoudingen tussen tradities binnen het Gregoriaans.
Om de deelnemers een idee te geven over de verschillen tussen deze tradities gaf Geert Maessen, leider van het ensemble Gregoriana Amsterdam, een muzikaal voorproefje van de gezangen. Van Kranenburg liet zien dat bij een discipline zoals het Gregoriaans, waarin een enorm grote hoeveelheid gezangen is overgeleverd, computeranalyses tot nieuwe verbanden tussen tradities kunnen leiden en tegelijkertijd ook oudere, op traditionele wijze getrokken conclusies steunen.
Tenslotte praatte Reinier de Valk (DANS) over het gebruik van Music Information Retrieval (MIR) tools in digitale muziekarchieven. Het blijkt dat MIR-tools de prototypestatus doorgaans niet ontstijgen, daarom vaak niet gebruiksvriendelijk zijn en om die reden ook (nog) niet geïmplementeerd worden in archieven. Een bredere toepassing van zulke MIR-tools zou in de toekomst bijvoorbeeld toegang kunnen geven tot tot nu toe weinig bestudeerd materiaal, zoals niet-westerse muziek.
Het colloquium werd besloten met een discussie over muziekwetenschap in het digitale tijdperk. De deelnemers waren het met elkaar eens dat de muziekwetenschap binnen de (digitale) geesteswetenschappen nog te weinig zichtbaar is en dat hier verandering in kan worden gebracht door meer samen te werken. Muziekwetenschap, een discipline die muziek en wetenschappelijk onderzoek verbindt, zou immers een mooie brug kunnen vormen tussen kunst en de geesteswetenschappen.
Meer informatie
Zie voor meer informatie over de colloquia van DANS deze pagina.
