In deze nieuw gecreëerde rol gaat Luyben zich de komende twee jaar inzetten om de Nederlandse ambities voor open science te realiseren en om de voortrekkersrol van ons land op dit terrein te versterken. Daar heeft iedereen profijt van. Dankzij open access van publicaties kunnen docenten bijvoorbeeld kennisnemen van de meest actuele ontwikkelingen in hun vakgebied en incorporeren in de lesstof en kunnen artsen en verpleegkundigen de nieuwste medische inzichten toepassen voor betere zorg.
Open science betreft o.a. het (digitaal) openstellen van wetenschappelijke publicaties voor een groot publiek en het delen van onderzoeksdata. Publiek gefinancierd onderzoek moet publiek toegankelijk zijn. Voor minister Van Engelshoven (Wetenschap) vormt open science een belangrijke prioriteit uit het Regeerakkoord.
Nederland staat in Europa te boek als een voortrekker op dit gebied. Dat bleek bijvoorbeeld tijdens het EU-voorzitterschap (2016). Toen is gezamenlijk ingezet op de ambitie dat in 2020 honderd procent van wetenschappelijke artikelen voor iedereen toegankelijk moeten zijn, dat onderzoeksdata optimaal beschikbaar moeten zijn voor hergebruik, dat onderzoekers moeten worden gewaardeerd en beloond voor het delen van onderzoeksresultaten en –data.
Voor Nederland zijn deze ambities – met daarnaast de ambitie dat open science gestimuleerd en ondersteund dient te worden- neergelegd in het Nationaal Plan Open Science, dat vandaag precies een jaar geleden werd gepresenteerd door het Nationaal Platform Open Science. Hierin werken een groot aantal organisaties samen, voor wie deze ontwikkeling belangrijk is. Sinds de aftrap, één jaar geleden, is het percentage open access publicaties gestegen en neemt de ontwikkeling om onderzoeksdata te kunnen delen een vlucht. Zo heeft Nederland het voortouw genomen om samen met Duitsland en Franrijk een Europees platform te creëren om dit mogelijk te maken (het GO FAIR-initiatief).
Om de diverse activiteiten van het Platform met elkaar te verbinden en de voortgang te bewaken ontstond de wens een Nationaal Coördinator Open Science aan te stellen. Vandaag werd bekend dat hiervoor Karel Luyben is benoemd. Hij krijgt ook de expliciete taak de ‘stem van de wetenschapper’ in het Platform door te laten klinken. Karel Luyben is benoemd door het Nationaal Platform Open Science waarin o.a. VSNU, KNAW, NWO, VH, PNN, KB, SURF, NFU, ZonMW en GO-FAIR samenwerken.
Minister Van Engelshoven ondersteunt de benoeming: “Ik kan me zeer goed vinden in deze keuze. Luyben is geen onbekende in de Europese netwerken en heeft op het terrein van open science een bewezen staat van dienst. Ik acht hem zeer goed in staat nationaal en internationaal open science-beleid aan elkaar te koppelen en in beweging te krijgen.”
Meer informatie
Lees meer over het Nationaal Platform Open Science op hun website.
