Implementatie en adoptie van de FAIR data principles

2 mei 2022

Het FAIRsFAIR-project heeft informatie opgesteld over de implementatie en goedkeuring van de FAIR data principles. DANS heeft hieraan bijgedragen onder andere door het deels samenstellen van een gids voor organisaties die onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de FAIR data principles in de praktijk te brengen, en door verslag te doen van use cases waarin deze worden geïmplementeerd.

Het algemene doel van ACME-FAIR is degene die relevante professionele diensten beheren en leveren te helpen zelf te beoordelen hoe zij onderzoekers en hun collega’s in staat stellen precies dat te doen. De gids bestaat uit zeven delen. DANS – betrokken bij de samenstelling van alle delen – heeft een prominente rol in de gids over “het waarborgen van betrouwbare curatie” en de gids over “het selecteren van data, diensten en repositories voor FAIR”, door de nauwe relatie van deze onderwerpen met de competenties van DANS. De gidsen bieden concrete acties die organisaties kunnen uitvoeren en voor elke actie wordt een beschrijving gegeven van het bijbehorende volwassenheidsniveau. De gids bevat dus een grondige theoretische onderbouwing gekoppeld aan praktische acties.

FAIRsFAIR heeft ook 22 implementatie- en adoptieverhalen verzameld. DANS speelt een rol in één van de verhalen, omdat het de lange termijn data-opslag voor de Radboud Universiteit verzorgt en zo bijdraagt aan de FAIRness van hun data. Medewerkers van DANS zijn bovendien als co-auteur betrokken bij zes andere implementatie- en adoptieverhalen.

Een implementatieverhaal over een uitgebreid Open Science Programma van de Universiteit Utrecht waarin ondersteuning voor FAIR-praktijken is opgenomen.
Een implementatieverhaal over de dienstverlening op het gebied van onderzoeksgegevensbeheer aan de Universiteit van Manchester. Het laat zien hoe hun dienstenaanbod zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld in antwoord op de behoeften van onderzoekers, veranderingen in de RDM-omgeving, en de drang om onderzoekers te helpen hun gegevens meer FAIR te maken.
Een implementatieverhaal over de werkzaamheden van het University College Cork (UCC) in Ierland met betrekking tot de uitgifte van een digitale badge ter ondersteuning van de erkenning van vaardigheden die zijn verworven in Verantwoordelijk Onderzoeksgedrag.
Een implementatieverhaal over het definiëren van interoperabiliteitskaders. Er wordt verslag gedaan van de SSHOC Reference Ontology (SSHOCro) die is ontwikkeld in het kader van het project Social Sciences and Humanities Open Cloud (SSHOC). Het doel van de SSHOCro is om een gemeenschappelijk kader op te stellen voor het organiseren van kennis rond alle stappen in de levenscyclus van onderzoeksgegevens binnen het SSH-domein.
Een implementatieverhaal dat MEMIC beschrijft, het centrum voor data- en informatiemanagement aan de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences van de Universiteit Maastricht in Nederland. Het MEMIC team biedt professionele ondersteuning voor research data management (RDM) in de faculteit en in het Maastrichtse academische ziekenhuis MUMC+. MEMIC heeft datamanagers, data stewards (d.w.z. senior datamanagers), onderzoekssoftware-ingenieurs en dataondersteunend personeel in dienst.
Het adoptieverhaal “FAIR + Time: Preservation for a Designated Community” dat is gepubliceerd in de vorm van een werkdocument. Het beoogt de belangrijkste concepten te presenteren en deze uit te breiden om de normen en beoordelingen te specificeren die nodig zijn voor een interoperabel ecosysteem van FAIR-gegevens die voor de lange termijn worden bewaard in algemene en gespecialiseerde FAIR-geschikte betrouwbare digitale depots (TDR) voor een gedefinieerde aangewezen gemeenschap van gebruikers.