DANS in twee Europese projecten ter bevordering van digitale preservering en curatie

Deze complementaire projecten zullen bijdragen aan de European Open Science Cloud (EOSC) door digitale preservering en datacuratie methodes en -diensten in Europa te verbeteren en te harmoniseren, de belangrijkste actoren in dit domein bij te scholen en de positie van FAIR-gecertificeerde betrouwbare digitale repositories in Europa te versterken.   

DANS zal leiding geven aan verschillende onderdelen van het project die gericht zijn op training en ondersteuning, het ontwikkelen van een duurzaam business model en het creëren van diensten en tools voor langdurige toegang en preservering.   

FIDELIS – Opzetten van een Europees netwerk van betrouwbare digitale repositories   

Het FIDELIS project zal richtlijnen definiëren en harmoniseren voor de betrouwbaarheid van digitale repositories binnen EOSC en een kader bieden voor voortdurende wederzijdse ondersteuning, zodat deze repositories betrouwbaar en FAIR-compatibel (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) blijven.   

In een vroeg stadium zal FIDELIS een duurzaam Europees netwerk opzetten van FAIR-ondersteunende Trustworthy Digital Repositories (TDR’s) om leden te vertegenwoordigen bij belangrijke kwesties zoals beleid en financiering. Daarnaast zal het project repositories versterken door middel van training, betrokkenheid en ondersteuning, inclusief ondersteuning voor de implementatie van projectoplossingen.   

DANS zal de activiteiten leiden op het gebied van Repository Training & Support, waarbij repositories financiële ondersteuning en richtlijnen ontvangen, evenals trainingen op het gebied van repositoryontwikkeling en -beheer. Ook zal DANS peer-to-peer mentorprogramma’s ondersteunen om netwerken van en tussen repositories op te zetten, te versterken en te consolideren. Bovendien leidt DANS activiteiten met betrekking tot de ontwikkeling en toetsing van een duurzaam business model met als doel het netwerk blijvende waarde te bieden.     

“We kijken ernaar uit om de komende jaren training en ondersteuning te bieden aan repositories. Uit eerdere projecten zoals FAIRsFAIR en FAIR-IMPACT weten we hoe waardevol deze ondersteuning kan zijn. De peer-to-peer benadering helpt niet alleen om een gevoel van gemeenschap te creëren, maar ook om het netwerk op te bouwen”, aldus Maaike Verburg (DANS), die deze activiteiten zal coördineren.   

EOSC EDEN – Versterking van digitale preserveringsstrategieën op Europees en nationaal niveau   

Het EOSC EDEN project zal een raamwerk ontwikkelen om gegevens te identificeren die in aanmerking komen voor digitale preservering, gebaseerd op gebruik, kwaliteit en voordelen. Het zal een herwaarderingsmodel ontwikkelen, testen binnen wetenschappelijke gemeenschappen en tools bouwen om preservering te automatiseren. Training en outreach zullen wetenschappelijke gemeenschappen betrekken bij de validatie en het bewustzijn vergroten over digitale preservering en de temporele aspecten van FAIR-data.   

DANS leidt het werkpakket gericht op langdurige toegang en preserveringsdiensten & -tools, evenals de taak voor betrokkenheid en synchronisatie met relevante EOSC-projecten en netwerken. Daarnaast is DANS gedurende het hele project actief betrokken in samenwerking met andere consortiumpartners.   

Wilko Steinhoff (DANS) leidt de onderdelen waar DANS verantwoordelijk voor is: “We gaan uit van een innige samenwerking tussen beide zuster projecten. Het opgebouwde netwerk van repositories en archieven rondom FIDELIS zal van grote waarde zijn voor het tot stand komen van een doorzoekbaar EDEN register dat het netwerk nog meer waarde zal geven.”

Twee projecten, één gemeenschappelijk doel   

EOSC EDEN en FIDELIS zijn complementaire projecten die gezamenlijk gebruikersvereisten verzamelen voor digitale preservering en FAIR-ondersteunende diensten, met als doel een Europese infrastructuur te bouwen voor preservering, curatie en toegang. Hun samenwerking met repositories, archieven en data-curatoren zal de adoptie stimuleren, expertise versterken en het Europese netwerk van FAIR-ondersteunende TDR’s consolideren.   

Zes faciliterende partners (DANS, UiT, UESSEX, DKRZ, UBREMEN, SIB) en coördinator CSC verbinden beide projecten, die lopen van januari 2025 tot december 2027.   

FIDELIS omvat 24 Europese organisaties, variërend van nationale algemene repositories tot discipline-specifieke repositories in de sociale wetenschappen, geesteswetenschappen, biomedische, milieuwetenschappen en natuurwetenschappen, met expertise in outreach, betrokkenheid en beleid. EOSC EDEN bestaat uit 16 organisaties die gespecialiseerd zijn in digitale preservering, curatie en FAIR-data en vertegenwoordigt zeven wetenschappelijke disciplines: klimaatsimulaties, aard- en milieuwetenschappen, voedselwetenschappen, hoge-energiefysica, levenswetenschappen en bio-informatica, taalkunde en sociale wetenschappen, evenals belangrijke mondiale netwerken voor digitale preservering.