LCRDM rapport: wie is eigenaar van de data?

20 augustus 2024

De vraag wie ‘eigenaar’ is van of verantwoordelijk is voor onderzoeksdata wordt regelmatig gesteld. Het recent uitgebrachte LCRDM-rapport ‘Data Sovereignty, Data Governance and Digital Sovereignty’ geeft inzicht in dit onderwerp en biedt hulpmiddelen en aanbevelingen om door de ingewikkelde materie te navigeren. 

Degenen die onderzoeksdata produceren, erover adviseren of er beleid voor maken, kunnen te maken krijgen met de vraag rond eigendom en verantwoordelijkheid van de data. Bovendien is het vinden van balans tussen het zo open mogelijk maken van de data en het behouden van enige controle erover ook een belangrijk vraagstuk. Het LCRDM-rapport, geschreven door een werkgroep waarin DANS zijn expertise op het gebied van onderzoeksdata management heeft geleverd, gaat op deze kwesties in. 

Veelal gaat men ervan uit dat een producent van onderzoeksdata (bijvoorbeeld een onderzoeker) ‘eigenaar’ is van de geproduceerde data. Het is echter vaak zo dat als iemand data produceert als onderdeel van een dienstverband, het de werkgever is die ‘eigenaar’ is van de data. Zoals het rapport ook benadrukt, kunnen data (of liever gezegd de ruwe data) juridisch gezien geen eigendom zijn en is het beter om te spreken over wie verantwoordelijk is voor de data. Dit betekent dat de data niet de verantwoordelijkheid zijn van de werknemer, maar van de werkgever: het is de werkgever die ervoor moet zorgen dat de data goed beheerd kunnen worden en die verantwoordelijk is voor het betalen van bijvoorbeeld een oplossing voor opslag of het veilig delen van data. 

Er zijn handige tools beschikbaar om met onderzoeksdata te werken en deze met anderen te delen. Maar waar worden de data die je in ‘de cloud’ zet opgeslagen? Dit heeft invloed op welke wetten erop van toepassing zijn, en in het geval van persoonlijke gegevens mag je ze misschien niet op deze locatie opslaan, zoals buiten de EU. Het LCRDM-rapport belicht ook digitale autonomie, een complex onderwerp dat het beste op internationaal en nationaal niveau kan worden besproken. Toch maakt het rapport duidelijk waarom instellingen en individuen zich hierover willen buigen en hoe ze hun digitale onafhankelijkheid kunnen vergroten.

Lees het hele LCRDM-rapport hier.

Heb je vragen over dit bericht?

Je naam(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.