De OpenDocument indeling voor bestandsformaten is ontwikkeld door de Organization for the Advancement of Structured Information Standards (OASIS) als op XML gebaseerde open standaarden voor het bewaren en uitwisselen van diverse typen data. Op 11 november 2006 is OpenDocument opgenomen als een officiële ISO-standaard. Deze standaard is nader uitgewerkt in OpenDocument 1.1 (1 februari 2007) en OpenDocument 1.2 (29 september 2011).

De bestandsformaten zijn in feite ZIP compressiebestanden waarbinnen XML-bestanden en eventuele toevoegingen zoals afbeeldingen zijn verzameld.

De gratis software Apache OpenOffice gebruikt OpenDocument formaten als standaardformaten. Buiten dit pakket genieten OpenDocuments goede ondersteuning. Microsoft Office ondersteunt OpenOffice formaten sinds versie 2007, al kunnen problemen optreden met specifieke eigenschappen van de OpenDocuments.

In veel landen, waaronder Nederland, is het gebruik van open source software en OpenDocuments als standaard bepaald voor het toegankelijk maken van overheidsdocumentatie.

OpenDocument formaten zijn geschikt voor archivering, toegankelijkheid en herbruikbaarheid op de lange termijn.

Het OpenDocument formaat voor tekstdocumenten is OpenDocument Tekst (.odt).

ODT is een preferred format onder bestandstype Tekstdocumenten.